ĐỒNG HÀNH CÙNG CON HỌC 3 NGÔN NGỮ Ở NHẬT
Nhà mình hiện có 2 bé gái, cả 2 bé đều sinh ra và lớn lên ở Nhật, bé lớn tên là An và hiện đang học lớp 6, còn bé nhỏ hơn tên là Anna và hiện mới vào lớp 1. Trong bài viết này, mình xin chia sẻ một chút về hành trình đồng hành cùng con học 3 thứ tiếng Anh – Nhật – Việt khi sống ở Nhật của gia đình mình.
An chan là con đầu, ở nhà bố mẹ chỉ nói tiếng Việt thôi. Lúc mới vào cấp 1 mẹ lại ko bận bịu nên kèm kĩ hơn nên khả năng sử dụng 3 thứ tiếng của chị tương đối tốt. Ngoài tiếng Nhật tiếp xúc mỗi ngày và được học ở trường, An có thể nói giao tiếp tốt bằng tiếng Việt với ông bà, cô chú bác và anh chị em họ ở nhà (dù thi thoảng vẫn bí từ và giọng bị lơ lớ), đọc và viết được tiếng Việt tương đối tốt (dù vẫn hay bị nhầm dấu và nhiều từ khó đọc được nhưng có khi ko hiểu nghĩa), còn tiếng Anh thì đã đạt trình độ Eiken Level 2 của Nhật (tương đương khoảng 550~700 điểm TOEIC gì đó các cô chú ạ).
Em Anna thì nhõng nhẹo và ko hợp tác việc học bằng chị An ^^, bố mẹ bận rộn hơn nên không đọc được nhiều sách cho em như hồi chị An bé, lại được thêm bà chị ở nhà cứ hở ra là nói tiếng Nhật với em, thành ra khả năng tiếng Việt lẫn tiếng Anh của em cũng không bằng cô chị. Anna có thể nghe hiểu tiếng Việt tốt, nhưng nói tiếng Việt ko được nhiều và dài như hồi chị An học lớp. Tiếng Anh thì hiện tốc độ nhận mặt chữ hay theo các bài học cũng ko bằng chị An (một phần do tính bạn nhút nhát hơn nên khi học cũng ko chịu khó đọc thành tiếng như chị.
Sở dĩ tại sao mình lại kể kĩ như vậy về khả năng sử dụng tiếng Anh – Nhật – Việt của 2 con, là vì muốn mọi người nhận ra rằng MỖI BÉ 1 TÍNH, nên thật ra không có công thức chung nào đúng cho tất cả các bé được cả. Có những cách có thể hợp với “con nhà người ta”, nhưng chưa chắc hợp với “con nhà mình”. Và ngay cả cùng là con nhà mình, mà có khi cách mình từng áp dụng rất hiệu quả với bạn lớn, lại chẳng ra đâu và đâu…khi áp dụng cho bạn nhỏ.
Vì vậy, trong quá trình đồng hành cùng con, quan trọng là mình tham khảo các cách được mọi người chia sẻ, áp dụng thử rồi điều chỉnh để ra được “công thức” phù hợp nhất với bé nhà mình. Công thức phù hợp ở đây ngoài phù hợp với tính cách của bé, còn phải phù hợp với hoàn cảnh công việc, quỹ thời gian của mẹ và cả của bố ở từng thời điểm nữa.
Còn dưới đây là 1 số cách mà mình đã áp dụng trong quãng thời gian hơn chục năm đồng hành cùng với việc học 3 thứ tiếng của chị An (giờ áp dụng với em Anna giống vậy nhưng chưa hiệu quả bằng nên lại vẫn đang phải vừa đi vừa mò tiếp…lộ trình mới ạ).
>> CLICK VÀO ẢNH DƯỚI ĐỂ ĐĂNG KÝ NHẬN MIỄN PHÍ TÀI LIỆU DÙNG THỬ CHƯƠNG TRÌNH Z-KAI AN & ANNA THEO HỌC<<
==========================
TIẾNG VIỆT:
– Cố gắng hết mức nói tiếng Việt với con khi ở nhà.
Khi con theo thói quen kể chuyện với mình bằng tiếng Nhật thì nghe xong sẽ hướng dẫn con nói lại câu đó sang tiếng Việt. Dĩ nhiên ko phải lúc nào cũng chăm chăm như vậy, vì nhiều khi con cao hứng lên kể chuyện mà mình cứ ngồi bắt dịch với nói lại thế hoài thì cũng…hết hứng hoặc bạn…chán ko thèm kể nữa vì phiền phức. (An nhà mình cũng hay như vậy).
– Tận dụng khoảng thời gian cuối tuần gọi về nói chuyện với ông bà thì cho con tập nói tiếng Việt.
Cách này mình thấy khá hiệu quả, đơn giản vì…ông bà đâu có nói được tiếng Nhật, nên bạn ấy buộc phải dùng hết khả năng TV để giao tiếp được với ông bà. Cách này cũng phụ thuộc vào tính cách từng bé có áp dụng được hay ko. Ví dụ như chị An tính rất thích buôn chuyện, từ nhỏ lại gắn bó với cả ông bà nội và ông bà ngoại (do ông bà hay sang ở cùng lâu) nên mỗi lần gọi chị cũng rất chịu khó dùng TV để nói chuyện, bà cũng để ý sửa cách nói, cách dùng từ cho cháu. Nhưng em Anna thì tính ít nói, hay lầm lì, nói chuyện thì chỉ cười cười nói 1-2 câu ngắn, cho ông bà xem ảnh, xem đồ chơi, nên cách này lại ko hiệu quả lắm.
– Tập đánh vần qua Monkey Junior và V-Monkey.
Cách này hiệu quả với cả 2 bé nhà mình trong việc tập đánh vần và nhận biết chữ cái TV ^^. Nhắc tới Monkey Junior thì chắc mọi người hay nghĩ tới app học tiếng Anh, nhưng thật ra thì app này có cả phần học TV và V- Monkey còn là app riêng dành cho việc học đánh vần TV.
Ngày xưa bạn An nhà mình học theo cách truyền thống là mua mấy quyển tập đánh vần, tập viết TV sang rồi tập đọc, tập viết, nhưng vật vã mãi suốt cả năm 5 tuổi chả nhớ được nổi bảng chữ cái, đánh vần cũng nhớ trước quên sau. Lên lớp 1 mẹ thử cho dùng Monkey Junior học TA, xong thấy có phần TV cho dùng thử, chắc có hình ảnh âm thanh sống động, trò chơi các thứ nên chị thích, 2 tháng sau chị đánh vần được luôn. Giờ em Anna cũng đang học và cũng nhớ được kha khá chữ và đánh vần được 1 chút rồi.
– Chịu khó đọc sách tiếng Việt cho con
Ngày An còn nhỏ hầu như ngày nào bố hoặc mẹ cũng đọc sách TV mang/mua từ VN sang cho chị. Sau này chị biết đánh vần thì cứ cách 1 ngày 1 lần 2 mẹ con lại cùng học TV bằng cách để chị đánh vần và đọc các sách TV đó, rồi tập chép lại. Sau này chị lớn, việc học bận rộn hơn thì thời gian học TV cũng giảm bớt. Hiện em Anna thì ko được học nhiều TV như chị vì bố mẹ bận hơn, lai phải san thời gian ra kèm cả 2 chị em nên bố mẹ cũng đang phải thu xếp lại cho phù hợp.
– Ngoài cách tự kèm ra, thì nếu bố mẹ bận rộn có thể tham khảo các lớp học tiếng Việt Online dạy đọc, dạy tập viết của bên Mộc.
Bạn bè mình cũng cho con học khá nhiều và mọi người đều rất khen. Mình thì hiện chưa cho Anna học vì chưa sắp xếp được thời gian của bạn, chắc thời gian tới sắp xếp được thì cũng sẽ cho bạn tham gia để giảm tải bớt cho mẹ việc kèm cặp :). Mộc có voucher 5% dành cho bạn đọc của Mai Chia Sẻ, mọi người nhớ check phần cuối email nhé.
TIẾNG ANH:
Về tiếng Anh thì mình đã có 1 bài chia sẻ khá chi tiết trên web Mai Chia Sẻ về hành trình từ khi bắt đầu học tiếng Anh của An từ khi mới chập chững học những bài tiếng Anh đầu tiên qua giáo trình Family and Friends cùng mẹ, học hội thoại qua DMM Eikaiwa, rồi thi Eiken qua các level.
>> CLICK VÀO ẢNH ĐỂ ĐĂNG KÝ HỌC THỬ 7 NGÀY HỘI THOẠI TIẾNG ANH MIỄN PHÍ TẠI NATIVE CAMP<<<
Mọi người có thể tham khảo thêm các bài trên web ở link dưới nhé.
Cả 2 bé mình đều cho học tiếng Anh chính thức từ khi vào lớp 1, chứ trước đó lúc nhỏ thì các con chỉ tiếp xúc qua vài buổi học tiếng Anh ở trường kiểu chơi chơi thôi.
Trong bài mình cũng có viết về lý do tại sao mình không cho An đi học tiếng Anh ở các trung tâm tiếng Anh của Nhật mà lại chọn tự kèm con, và cũng có review khá kỹ về chương trình học hội thoại tiếng Anh với người bản ngữ mỗi ngày qua DMM Eikaiwa rồi.
ĐỌC BÀI : HÀNH TRÌNH HỌC TIẾNG ANH CỦA CHỊ AN
Tiếng Anh của mình chỉ dừng ở mức trung bình khá, đọc được nhưng hầu như không nghe/nói được, nhưng nhờ áp dụng phối hợp các giáo trình và dịch vụ trên mà mình cũng đồng hành cùng An được gần 6 năm. Hiện mình cũng đang áp dụng và điều chỉnh lại cho phù hợp hơn với tính cách của Anna và thời gian biểu mới của cả nhà. Có 1 dịp nào đó khi tìm ra cách phù hợp với Anna hơn mình sẽ chia sẻ thêm với mọi người nhé.
Ngoài DMM Eikaiwa là chương trình của Nhật ra, thì các bố mẹ cũng có thể tham khảo các chương trình học hội thoại với giáo viên Philipin/bản ngữ do các trung tâm Việt Nam vận hành. Chi phí rẻ hơn và quan trọng là các mẹ ko thạo tiếng Nhật/Anh làm cũng có thể trao đổi để điều chỉnh lịch học/giáo trình phù hợp cho con. Mình có xin được voucher giảm 10% cho khoá học hội thoại tiếng Anh của bên English Nest Center cho bạn đọc của Mai Chia Sẻ, mọi người check cách lấy coupon ở cuối email nhé.
TIẾNG NHẬT:
Tiếng Nhật thì mình…ko kèm cặp gì nhiều, chủ yếu là các con học ở trường thôi. Chỉ có môn Quốc Ngữ thì khi bé còn học lớp 1-2-3 thì mình có check bài tập và bài làm thêm của con, chỗ nào sai thì mình nhắc sửa. Nhưng sau này lên lớp 4 môn này khó hẳn thì mình ko kèm được nữa nên cho con đi học thêm ở Juku gần nhà để thầy kèm. Với hàng tuần mình cũng đặt báo Kodomo Shimbun để các bé đọc. Chỉ tầm 500y/tháng thôi, báo về đều mà các con…đọc ko đều lắm : S, nhưng thôi méo mó có hơn ko mọi người ạ. Nhiều bạn chắc cũng lo học nhiều thứ tiếng như vậy con có bị…LOẠN NGÔN NGỮ không?
Theo mình thấy thì các bé ít nhiều cũng sẽ bị pha tạp tiếng Nhật vào khi nói tiếng Việt và…ngược lại. Nhưng bảo tới mức gọi là loạn ngôn ngữ thì mình nghĩ ko hẳn. Khả năng sử dụng tiếng Nhật của 2 bé nhà mình (đặc biệt là An) mình thấy cũng ko bị chậm hơn so với các bạn Nhật khác, đi học điểm Quốc Ngữ vẫn ok. Và thật ra mình nghĩ việc đệm tiếng này vào khi nói tiếng kia cũng 1 phần là do…các bạn ấy đang thiếu vốn từ mà thôi, cứ kiên trì học lâu dần tới khi lớn các con cũng sẽ điều chỉnh được. Mình cố gắng duy trì việc học 3 thứ tiếng cho con vì thật ra ngôn ngữ nào cũng cần thiết cho tương lai sau này của các con cả.
>>CLICK VÀO ẢNH XEM THÊM VỀ KHOÁ HỌC TRÊN TABLET CỦA Z-KAI<<<
Tiếng Nhật thì đương nhiên rồi vì các con đang sống ở Nhật. Tiếng Việt thì là sợi dây duy nhất để các con kết nối với ông bà, người thân ở nhà, và cũng là ngôn ngữ có thể tạo thêm lợi thế cho các con khi đi tìm việc sau này, nên mình muốn giữ. Còn tiếng Anh thì trong thời đại này không thể không biết được rồi. Và ngôn ngữ thì càng để lên cao sẽ càng khó học, nhất là tiếng Việt (vì như An bây giờ lên lớp 6 bận nên thời gian học TV giảm hẳn so với trước), nên nếu bố mẹ muốn cùng con học cả 3 thứ tiếng thì nhớ bắt đầu sớm nha.
Hy vọng bài viết có thể cung cấp thêm một chút thông tin và gợi ý cho mọi người về hành trình đồng hành cùng con học 3 thứ tiếng Anh – Nhật – Việt.
VÀ HÃY LUÔN NHỚ RẰNG, KO CÓ CÔNG THỨC CHUNG NÀO CẢ. HÃY THỬ NGHIỆM VÀ TÌM RA CHO GIA ĐÌNH MÌNH CÔNG THỨC PHÙ HỢP NHẤT NHÉ.
